“Ieder mens heeft tenminste acht rollen”. Eén van vele uitspraken die mij zijn bijgebleven van de Masterclass ‘True Leadership’ die ik vorige week volgde in Cambridge.
Als je het over rollen hebt heb je het al gauw over het ‘spelen’ van een rol. Terwijl het nou net gaat om het spelen van je eigen rol. Over jezelf zijn. Dus hoe werkt dit dan?
Ieder mens heeft wel echt tenminste acht rollen. Ga maar na: medewerker, buurman, partner, kind, ouder, vriend, sportmaatje, muzikant, collega, vul maar in. Voor ieder van die rollen maken wij, bewust of onbewust gebruik van rolmodellen, waarvan wij gedrag imiteren.
Het klinkt misschien niet cool om een rolmodel te hebben. En al helemaal niet om die te gaan imiteren. In Cambridge hebben wij geleerd dat dit volstrekt normaal menselijk gedrag is dat bovendien heel nuttig is en nog veel nuttiger kan zijn als je hier bewust mee om gaat.
Frank Schaper, die hier al een boek over vol schreef met de titel ‘Hoe je een geboren leider wordt’ nam ons mee in zijn gedachtegoed.
Een rolmodel is iemand waarvan je bepaald gedrag waardeert. Gedrag dat jij ook zou willen laten zien. En of je het nou wilt of niet, je gaat dat gedrag imiteren. Een rolmodel kan een ontzettende mafkees zijn. Zelfs iemand die je persoon helemaal niet waardeert. Maar toch kan iemand iets doen op een manier die jou aanspreekt.
Imiteren klinkt als iets dat je niet behoort te doen. Je moet immers jezelf zijn, authentiek. Maar denk eens na hoe je ooit hebt leren praten. Of leren lopen. Dat komt doordat wij spiegelneuronen hebben, weet ik nu. De wetenschappelijke kennis over spiegelneuronen is nog relatief beperkt en nieuw. Er zijn verschillende theorieën over de werking en functie van spiegelneuronsystemen en het onderzoek is dan ook in volle gang. Op dit moment wordt aangenomen dat zij een rol spelen bij het begrijpen en interpreteren van de handelingen van anderen en het leren van nieuwe vaardigheden door imitatie. Ook zouden ze een rol kunnen spelen bij het inzicht in denkpatronen bij anderen, emotioneel inlevingsvermogen (empathie) en de taalverwerving. Aldus Wikipedia.
Spiegelneuronen zorgen er dus voor dat wij automatisch gedrag kopiëren. Daarom gaan we vaak met de armen over elkaar zitten als de ander ook zo zit. Daarom leer je als verkoper ook dat bewust te doen, zodat je klant zich onbewust op zijn gemak voelt.
Het kopiëren van gedrag is de basis om te leren. In mijn vorige blog vertelde ik over hoe je superego (je innerlijke stem, je onderbewuste of je geweten) je kan tegenhouden, maar ook kan helpen in je ontwikkeling.
Wanneer je voor jezelf nagaat wie voor jou rolmodellen zijn kan het jouw ontwikkeling versnellen. Als je uitpluist waarom iemand een rolmodel is, welk gedrag jou aanspreekt en voor welke van je rollen het van toepassing is, kun je het bewust gaan imiteren. In dat geval ga je wel een rol spelen, maar daardoor experimenteer je met dat gedrag en kun je ervaren of het gedrag je past. En wanneer het past en het voelt goed, en zeker als je ook nog merkt dat het gewaardeerd wordt door je omgeving, het wérkt, dan zal het gedrag onderdeel worden van jou.
In Cambridge hebben we wat discussie gevoerd over de verhouding tussen je ego en je superego, maar ook over de verhouding tussen je verschillende rollen. In mijn overtuiging is er maar één versie van jezelf. En is het uitlijnen van de verschillende verschijningsvormen van jezelf een belangrijk onderdeel van de vermaarde ‘zoektocht naar geluk’. Waarbij ik in mijn vorige blog en mijn blog over jou, jezelf en jij net als hierboven heb aangegeven dat het goed is jezelf uit te dagen om af en toe buiten je comfort zone te stappen en nieuw gedrag te ontdekken. En af en toe met een masker het podium te betreden.
Als je er alleen maar op gericht zou zijn in je comfort zone te zitten en je superego stil te krijgen, ontwikkel je je niet. Een balans tussen ego en ontwikkeling. Tussen doelen bereiken en een leuk leven leiden. Tussen stilstand en achteruitgang.
Maar ik vind wel dat je zoveel mogelijk hetzelfde gedrag moet vertonen in je verschillende rollen.
Van de week las ik op LinkedIn weer zo’n tegeltjestekst: “Een leider wordt niet gevolgd om wat hij zegt, maar om wat hij doet”. En zo is het ook. Je wordt geloofd als je het meent. En uitdraagt. Of je nou leider bent of niet.
Jezelf zijn: ja. Jezelf challengen door af en toe een masker op te zetten: ook ja. Maar wel bewust. En niet teveel.
Groeten,
Frank
NB: Alvast een leestip, Frank Schaper (een van de trainers van de Masterclass) komt binnenkort met een nieuw boek (dat overigens onder de titel ‘Het Dictatorvirus’ op de markt komt) over rolmodellen van dictators. Ik heb een preview van de cover gezien en het uitgebreid over de inhoud gehad. Ik ga ‘m lezen.
Deze post (of een bewerking daarvan) is onderdeel van mijn boek ‘En nu jij!’. Klik hier voor meer info.
