Toekomst en heden. Doelen bereiken of vandaag leven. Ergens goed in worden of ergens goed in zijn. Of zelfs beter worden door te doen waar je goed in bent. Gelukkig worden of gelukkig zijn. Succesvol worden door je eigen rol te spelen in het heden of juist af en toe bewust een rol spelen, of een andere versie van jezelf te zijn. Mijn blogs staan bol van de tegenstellingen, maar het gaat natuurlijk om de balans.
Die balans is enorm complex. Want deze bestaat uit enorm veel componenten. Deze week kwam ik nog weer een aantal elementen tegen. De eerste stap om ermee om te kunnen gaan is natuurlijk om ze te kennen en te herkennen. Daar ga ik je mee helpen.
In mijn vorige blog ging ik in op hoe een overdaad aan regels ons afleidt van het doen van de juiste dingen. Maar ook tot minder vrijheid. Vrijheid die wij als mensen juist nodig hebben om goed tot ons recht te komen. “De grootte van de pot bepaalt hoe groot de plant wordt. Hoe meer ruimte en verantwoordelijkheid je iemand geeft, hoe meer hij of zij zal opbloeien. Als persoon, maar ook als medewerker.”, las ik in het vaker aangehaalde boek ‘Verdraaide organisaties‘. En iets vergelijkbaars schreef ik op 5 mei.
Vorige maand schreef ik dat ons continue streven naar meer welvaart ons welzijn in gevaar kan brengen.
Meer processen en regels leiden tot minder output doordat mensen als op de automatische piloot enkel die dingen gaan doen die ‘het proces’ van ze verwacht. Vrijheid of autonomie is een van de vier hartvormige blaadjes aan mijn geluksmodel.
In zijn column in NRC deze week haalt Ben Tiggelaar het boek The Antidote van Guardian-journalist Oliver Burkeman aan: “Er is niets waar je zo ongelukkig van wordt, als een voortdurend krampachtig streven naar geluk, betoogt Burkeman.”.
Vorige week tweette Jeroen Busscher (auteur van ‘Onbeperkt houdbaar’) zijn optreden in Ondernemers College. Zeker nu de wereld zo snel gaat heeft het geen zin vast te houden aan doelen. Doelen zijn moving en morphing. Zorg ervoor dat je unieke en eenmalige dingen doet, dan blijf je houdbaar. Analyse, creatie, organisatie en overtuigingskracht zijn de eigenschappen die jou uniek maken.
Zodra we ergens goed in zijn gaan we het in processen en procedures gieten. Als we daarmee klaar zijn wordt de activiteit onafhankelijk van de persoon, kan het door een lager geschoold iemand uitgevoerd worden en vervolgens worden geoutsourced. En ben jij je baan kwijt. Alleen als we telkens nieuwe dingen uitvinden blijven we relevant. Aldus Busscher.
In ‘Verdraaide organisaties’ las ik ook nog dat mensen die te weinig bezig zijn met werkzaamheden die bijdragen aan ‘de bedoeling’ (‘betekenis’ is het tweede blaadje aan mijn geluksklavertjevier) en teveel in keurslijven van processen en regeltjes geduwd worden een vergrote kans op een burn-out hebben.
In (weer) het NRC een interview met historicus Yuval Harari, auteur van ‘Sapiens‘: “In de laatste tienduizend jaar is het brein van Homo sapiens gaan krimpen. Logisch! We hoeven individueel veel minder te weten. De mensheid is een bijenkorf geworden, afhankelijk van de collectieve eigenschappen van de korf. Onze verre voorouders moesten heel veel zélf weten: gereedschappen en kleren maken, ziekte genezen, aanvoelen waar het wild zit. Er zijn wel andere stamleden, maar je moet in principe alles zelf kunnen. In de loop van de geschiedenis werd het leven steeds meer beheerst door specialisten. 99,5 procent van wat ik nu nodig heb, haal ik van buiten. Ja, ik weet veel van geschiedenis. Maar verder?”.
Onze evolutie heeft ons op een punt gebracht waarop we niets meer zelf kunnen, dus ons vooral bezig houden met ons zelf. We vormen organisaties om gebruik te kunnen maken van elkaars kracht, maar we komen op een punt waarop we vastlopen. Met regels en processen, zoals ik vorige keer schreef, maar ook met het fenomeen ‘organisatie’ zelf. Nu schreef ik al eens dat bedrijven niet bestaan, maar enkel bij elkaar georganiseerde individuen zijn. Vanmorgen las ik een boekreview van het meesterwerk ‘Eerste hulp bij nieuw organiseren‘ van Ben Kuiken. “Organiseren is een werkwoord. Je kunt en moet ermee bezig blijven. Als je niet voldoende beweegt en teveel eet, krijg je gezondheidsproblemen, ook als organisatie. Gisteren nog marktleider, vandaag ingehaald door een lean start-up met een disruptive technology. […] Eerste Hulp bij Nieuw Organiseren […] is niet de volgende hype, maar een stap terug. Terug naar wat de bedoeling was en terug naar menselijke verhoudingen tussen collega’s, klanten of voor wie je het ook doet.”.
Zeker vanuit de stelling dat bedrijven niet bestaan, maar ook vanuit individueel belang moeten we dus aan de bak. Niet stilstaan. Niet blind staren op een doel. Bijstellen. Relevant blijven. Als organisatie. Als individu. In beweging. Nu leven. Nu oogsten. Nu zaaien. Nu plukken. Mesten maar niet vetmesten.
Best veel.
Groeten,
Frank
Deze post (of een bewerking daarvan) is onderdeel van mijn boek ‘En nu jij!’.
