Iedere stap begint met een eerste handeling. Zelfs het omslaan van een bladzijde betekent dat je eerst je hand naar het boek moet bewegen, pas dan kan je de bladzijde pakken. Misschien had je wel een vinger van je andere hand ertussen. Die moet er tussenuit. En dan is het zover dat je de bladzijde kunt omslaan.
Zo gaat het met alles. Je gaat geen enkel doel in een keer bereiken. Het begint met het hebben van doelen. Zonder een doel heb je geen richting en weet je nooit welke stap je als eerst moet zetten. En dan hoef je je alleen maar bezig te houden met die eerste stap. En dan de tweede. Misschien even bijkomen, kijken of je op de goeie route zit, of je je doel nog steeds goed voor ogen hebt en of je nog steeds die kant op wil. Dan de derde stap.
Dat is de essentie van ‘En nu jij!’.
Het klinkt zo logisch. Maar je brein werkt helaas niet zo logisch.
Je zit op de bank. Je hebt een doel Je wil fitter worden. Je hebt je voorgenomen om naar de sportschool te gaan. Je hebt zelfs al een abonnement afgesloten. Dan kan je niet ineens in de sportschool zijn. Je moet opstaan, omkleden, naar de sportschool toe en pas daar aangekomen kan je beginnen. Vanaf die comfortabele positie op de bank met de TV aan tot aan de eerste oefening in de gym zitten flink wat stapjes met ieder weerstanden, remmingen en angsten en tussen iedere stap kom je allerlei verleidingen tegen. Er is een nieuwe aflevering van die serie die je aan het volgen was beschikbaar. Je favoriete serie begint. Het regent. Je favoriete sportshirt zit in de was. Je voelt je eigenlijk een beetje ziekjes. Je hebt morgen een belangrijke dag. Of je hebt morgen eigenlijk meer tijd om te gaan sporten. Je zit zo lekker. Kan je nog onder dat abonnement uit? En het liefst zou je niet eens porten, maar alleen de resultaten ervan hebben. Je zou alweer terug willen zijn en voldaan onder de douche willen staan.
Alle verandering begint bij een eerste actie. Een kleine stap. Focus je daar op. Vanaf de bank zet je de TV uit. Dat is wat je gaat doen. Pas als je dat hebt gedaan ga je nadenken over de volgende stap. Opstaan. En zo telkens een stapje verder.
Je kunt jezelf proactief helpen door de avond van te voren je sportkleren al klaar te leggen. Of zelfs al aan te hebben onder je kantooruniform. Daarmee help je jezelf en maak je ook gebruik van de sunk cost fallacy. Als je dan niet gaat sporten heb je die voorbereidingen voor niks gedaan.
De makkelijkste tip, die veel effect heeft maar niet zomaar het makkelijkst op te volgen is: eat that frog. Of zoals Admiral William McRaven het zei: “always make your bed”. Als je je dag begint met een lastige of vervelende taak heb je sowieso een goeie dag. Je bent tevreden met jezelf, trots. En waarschijnlijk viel het best wel mee en inspireert het je om ook de volgende stap te zetten.
Dit kan je bij iedere verandering doen. Ook als je nog niet zeker weet waar je precies naartoe wil. Maar de meeste verandering begint bij de TV uitzetten en opstaan. Dus dat kan je dan beter maar alvast gaan doen. Misschien gebeurt er onderweg wat waardoor je niet op je bestemming aan gaat komen. Misschien trekt de lucht net open als je je omgekleed hebt en besluit je te gaan hardlopen in plaats van naar de sportschool te gaan. Of er belt iemand die vraagt of je zin hebt om te gaan zwemmen. Maakt allemaal niet uit.
Immers: life is what happens while you’re busy making other plans. Weet je nog?
Plan de eerste stap en zet die stap. Dan naar de tweede stap. Houd het doel voor ogen. Waarom doe je dit. En zo plan je telkens een volgende stapje, met het doel in je achterhoofd. Onderweg word je gebeld, win je de loterij, kom je de liefde van je leven tegen, je wordt verliefd en besluit niet naar de sportschool te gaan maar te gaan trouwen en heel veel kinderen te krijgen in een hele grote villa op Curaçao. En dan laat je daar een gym in bouwen en neem je een personal trainer. Kan allemaal. Totdat je weer iets anders tegenkomt en je doen weer bijstelt.
Dat is dus heel wat anders dan uitstellen. Niet op de bank blijven zitten omdat je wacht totdat je de loterij wint en de liefde van je leven wel een keertje aanbelt.
Die eerste stap kost bijna geen inspanning, is niet onzeker, niet gevaarlijk en kost ook geen tijd. Die kan je gewoon zetten. Nu.
Ook al heb je er geen zin in. Die zin ga je ook niet krijgen. Want positieve dingen volgen pas na negatieve. Die eerste stap moet je op pure wilskracht zetten. Je zal zien dat die stap je inspiratie en energie geeft voor de tweede. En als het maar een klein beetje meezit kom je in een flow en gaan de stappen op een gegeven moment elkaar als vanzelf opvolgen.
En als je niet weet wat je wil doen, waar je heen wil, wat je eerst stap moet zijn, doe dan gewoon iets. Stilstand is stilstand en dat wil je niet. Ga al helemaal geen lijstje maken van dingen die je nog moet doen, als je dat kan en daar tijd voor hebt kan je beter gewoon het eerste ding doen dat je op dat lijstje wilde zetten. Of beter nog: iets wat je eigenlijk niet eens op dat lijstje wil zetten omdat je er geen zin in hebt. Dat vind jij belangrijk, dat doet een beetje pijn, dus dat moet je doen. Nu. En als je tijd over hebt doe je het tweede dat je eigenlijk niet op het lijstje wilde zetten.
En het leuke is: ‘iets doen’ lukt altijd! Je kan niet niks doen. Als je als doel hebt gewoon iets te doen dan slaag je dus altijd. Zelfs mislukken is ‘iets’. Sterker nog: falen is leren! En lukt het wel? Doe het nog een keer! Voor je het weet ben je er aan gewend en is je verandering geslaagd.
Maak gebruik van je gelukshormonen. Als je iets bereikt krijg je een shot dopamine. De pijn van je inzet geeft je endorfine. Doe je het samen krijg je oxytocine. Ben je trots krijg je serotonine. Al die stofjes voelen goed wat je brandstof geeft voor je volgende stap. Zo kan zelfs de inspanning (en het resultaat daarvan) verslavend worden!
Pas wel op dat je het juist inzet, want juist de snelle verleidingen geven je snelle beloning. En de snelle verleidingen zijn meestal niet de stappen die je verder brengen richting je doel. De keuze voor genot op korte termijn wordt vaak direct beloond met een goed gevoel terwijl de keuze voor geluk op de lange termijn vaak minder intens, maar langduriger goed voelt. Sterker nog, de genotsimpuls wordt vaak opgevolgd door ontevredenheid over je zwakke gedrag. Op de bank blijven hangen, dat stukje taart, die opmerking, je baalt van je keuze. Had je nou maar…
Je hebt alleen nu om de juiste keuze te maken. Het verleden is geweest, de toekomst is onzeker. Zet vandaag een heel klein stapje in de goede richting en je komt verder waar je wil zijn.
Groeten,
Frank
Deze post (of een bewerking daarvan) is onderdeel van mijn boek ‘En nu echt!’.
